«الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُوْلَئِكَ هُمْ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ» عاقلان هدایت یافته،حرفها را میشنوند و سپس بهترین را انتخاب میکنند(سوره مبارکه زمر آیه 18)

پنجشنبه ۱۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 09:05 - 2024 May 02

کد خبر: ۶۹۱۱

تاریخ انتشار: ۰۸ شهريور ۱۴۰۰ - ۰۹:۵۳

صفحه نخست » اجتماعی

نقدی بر روند اجرایی پروژه های عمرانی

جهت مطالعه و بررسی پروژه های عمرانی باید صفر تا صد عوامل موثر در موضوع را مد نظر قرار داد تا بتوان به یک جمع بندی قابل قبولی از نگاه مهندسی دست یافت.

اهم عوامل تاثیر گذار در مسیر اجرایی پروژه های عمرانی

· ساختار کلی اقتصادی کشور

· تخصیص ناکافی اعتبارات عمرانی در گستره جغرافیایی ایران بصورت عادلانه (توسعه متوازن)

· مدیران و نیروی انسانی در لایه های مختلف

· مطالعه ناکافی و عدم استفاده مناسب از تجربه و دانش بشری (فنی ، اقتصادی و زیست محیطی)

· پیمانکاران توانمند و دارای شایستگی اجرایی با گرید مناسب و مجریان ذی صلاح

· عدم تنظیم قرارداد شفاف و تعریف شده با برنامه زمان بندی شده و تعریف حسن انجام کار با ضمانت های لازم و بازدارنده

· نقشه های فنی مرتبط با پروژه ها و توجه به جزئیات اجرایی و شفاف قبل از شروع پروژه

برآیند عوامل ذکر شده در مسیر اجرای پروژه های عمرانی باعث گردیده که پروژه های عمرانی با مشکلاتی عدیده ای از قبیل غیر فنی بودن –زمانبر بودن – هزینه بر شدن مواجه شده و خروجی مطلوبی نداشته و فاقد بهرهوری لازم باشد و متاسفانه در اکثر موارد، پروژه های عمرانی با چندین برابر قیمت واقعی به اتمام می رسد.

جهت شفافیت بیشتر به اختصار به عوامل تاثیر گذار می پردازیم.

* ساختار کلی اقتصادی کشور

پروژه های عمرانی در مسیر عملیاتی شدن و اجرا نیاز به زمان قابل قبولی جهت به سرانجام رسیدن می باشد و زمان کافی موضوعی اجتناب ناپذیر است، بنابراین آرامش بازار و پایداری اقتصاد و تثبیت نرخ ارز موضوعی کلیدی است که به ساختار کلی اقتصاد بر می گردد.

* تخصیص ناکافی اعتبارات عمرانی در گستره جغرافیای ایران بصورت عادلانه (توسعه متوازن)

بودجه ریزی غیر عملیاتی، غیر واقعی، غیر شفاف و نگاه سیاسی به مسائل عمرانی به جای نگاه کارشناسی و دخالت صاحبان قدرت و جریان ها در این مسیر.

* مدیران و نیروی انسانی در لایه های مختلف

این موضوع از مسائل پیچیده و بسیار مهم در ساختار جامع نیروی انسانی کشور می باشد که در این موضوع دو بحث مطرح است یکی تربیت نیروی انسانی کارآمد و دیگری انتخاب مدیران اجرایی از بین نیروی انسانی تربیت شده آموزش و پرورش و آموزش عالی که ریل گذاری نیروی انسانی کشور را به عهده دارند دارای مشکلات حاد و زیر ساختی می باشند که مسئولین باید فکری عاجل نمایند و الا توسعه کشور امری غیر ممکن خواهد بود.

متاسفانه مدیران انتخاب شده بیشتر بر مبنای ارتباطات و سیاسی بوده و با بررسی خروجی عملکرد آنها و بهرهوری سیستم ها می توان به این نتیجه رسید که باید بازنگری جدی در این مسیر صورت پذیرد و مدیرانی اجرایی انتخاب شوند که گرفتار شعار زدگی و در سیطره صاحبان قدرت نبوده و کننده کار باشند و در ساختار فکری آنها کار دارای اصالت باشد و به توسعه ایران عزیز بیندیشند. برای عبور از این مسیر سخت باید استانداران، فرمانداران ، بخشداران، شهرداران و دهیاران مدیرانی اجرایی و فنی و میدانی باشند و بر اساس نقشه راه تعریف شده و قانون اقدام کنند.

* مطالعه ناکافی و عدم استفاده لازم از تجارب بشری

این بخش از کار باید توسط کارشناسان خبره و ماهر انجام و تصمیم گیری شود و دخالت سیاسی ممنوع است، در این باب متحمل ضرر و زیان های زیاد و گاهی غیر قابل جبران گردیده ایم توسعه پایدار بودن حفظ محیط زیست امکان پذیر نیست و این موضوعی است که در ایران حوزه تمدنی ما را تهدید می کند.

* پیمانکاران توانمند و دارای شایستگی اجرایی و مجریان ذی صلاح و نقشه های فنی مصوب از طریق دوایر فنی

متاسفانه انتخاب پیمانکاران و مجریان ذی صلاح از طریق رابطه انتخاب در صورتی که باید در یک فضای رقابتی و از طریق مناقصه واقعی انجام پذیرد تا توانمندترین شرکت های اجرایی از طریق جوانان کار آزموده به صحنه عملیاتی پروژه ها گسیل شوند و در بازه زمانی قابل قبول طرح های عمرانی طوری به سرانجام رسانند که اقتصادی باشد و از حیف و میل اموال عمومی مردم جلوگیری شود البته در مسیر اجرا جامعیت نقشه های فنی و توجه ویژه به مسائل اجرایی و جزئی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

در این مجال سعی گردید به اختصار مباحثی را مورد توجه قرار دهیم.

از دوستان همراه سپاسگزاریم و پذیرای نقد کارشناسی همراهان خواهیم بود.

بدرود

شهریور ماه 1400

علی اکبر شبانی - مدرس دانشگاه ،کارشناس رسمی دادگستری و رئیس نظام مهندسی نی ریز

منبع: تولیدی