پس از اجرای قانون الزام به ثبت رسمی ، در مالکیت و سند تفاوتی ایجاد نمیشود . آنچه متفاوت است ، نحوۀ نقل و انتقال است که باید رسمی باشد . برای سهولت، اسناد مالکیتی که پس از تاریخ سوم تیرماه ۱۴۰۲ تنظیم میشوند، دیگر به رنگ زرد صادر نشده و سبزرنگ میشوند.
سه راه انتقال مالکیت پس از اجرای قانون
راه اول: انتقال در دفاتر اسناد رسمی
بر پایه مادۀ ۲ قانون، به درخواست طرفین، دفاتر اسناد رسمی باید اسناد مربوط به قراردادهای خصوصی اشخاص راجع به اموال غیرمنقول، مانند تعهد به بیع، قولنامه، مبایعهنامه و … را تنظیم و ثبت کنند.
راه دوم: اتصال مشاورین املاک به سامانۀ ثبت الکترونیک اسناد
براساس مادۀ سه قانون ، مشاورین املاک واسطۀ نقل و انتقال هستند. هنگام تفاهم طرفین، مشاور املاک مفاد قرارداد را در سامانه ثبت میکند و سامانه آن را برای دفاتر اسناد رسمی ارسال میکند تا قرارداد تنظیم شود.

راه سوم: تنظیم خودکاربری قرارداد توسط مردم
براساس تبصرۀ ۲ مادۀ سه، دستگاههای مربوطه موظفند قالبی یکسان برای قراردادها تعریف کنند. پس از آن، مردم میتوانند بهصورت خودکاربری و بدون نیاز به دفاتر اسناد رسمی یا مشاورین املاک، خود قرارداد را تنظیم کنند.
شرایط استفاده از روش خودکاربری
این امکان دو شرط اصلی دارد: اول استفاده تنها از قالب تعریف شده؛ اگر مردم بخواهند بندهای دیگری اضافه کنند، ناگزیر از مراجعه به مشاورین املاک هستند. دوم پاسخگویی برخط استعلامات توسط دستگاههای دولتی مانند شهرداری، امور اراضی و تأمین اجتماعی است. تا زمانی که امکان استعلام آنلاین فراهم نشود، خودکاربری هم ایجاد نمیشود.
هدف قانون: جلوگیری از کلاهبرداری و افزایش امنیت معاملات
در گذشته مالکان، ملک خود را به صورت عادی به چند نفر پیشفروش میکردند. مجلس برای جلوگیری از این اتفاق، قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول» را تصویب کرد. با تدابیر این قانون، دیگر امکان کلاهبرداری در پیشفروش، به نحوی که یک ملک به چندنفر فروخته شود، وجود ندارد.
اگر نقل و انتقالی نسبت به مال غیرمنقول انجام شود، باید رسمی باشد. زمانی که رسمی شد کسی نمیتواند یک ملک را به چند نفر بفروشد. این قانون کمک میکند خریدار بداند مالک اصلی ملک چه کسی است و پس از فروش به صورت برخط مالکیت از فروشنده خارج شده و به خریدار منتقل میشود. به این ترتیب امنیت معاملات افزایش یافته و مالکیت اشخاص تثبیت میشود.